Cán bộ kỹ thuật tổng điều tra sâu bệnh đầu vụ tại xã Thanh Vinh - Thị xã Phú Thọ

Vụ xuân 2024, toàn tỉnh đã gieo cấy được 35.393,1 ha, đạt 100,26% kế hoạch. Thời tiết từ đầu vụ đến nay tương đối thuận lợi cho cây lúa sinh trưởng và phát triển. Hiện nay, các trà lúa đang trong giai đoạn đẻ nhánh đến đẻ nhánh rộ. Từ ngày 11 đến ngày 13 tháng 03/2024, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đã thực hiện tổng điều tra SVGH đầu vụ trên địa bàn toàn tỉnh. Qua kết quả tổng điều tra, Chi cục thông báo và nhận định tình hình SVGH trên lúa vụ Xuân như sau:

I. MỘT SỐ SVGH CHÍNH VÀ DỰ BÁO:  

1. Chuột hại:

* Hiện tại: Chuột đã di chuyển và gây hại trên đồng ruộng. Diện tích bị hại 367,2 ha (Hại nhẹ 328,4 ha, trung bình 38,8 ha), Quy mô và mức độ gây hại tăng so với CKNT, tỷ lệ dảnh hại phổ biến 0,2 - 1,5%; cao 2,2 - 7,0%, cục bộ 10 - 17%; (Thanh Ba, Hạ Hòa, TX Phú Thọ, Đoan Hùng, Phù Ninh, Lâm Thao, TP.Việt Trì, ...)

Từ cuối tháng 02 đến nay, các huyện, thành, thị đã và đang triển khai diệt chuột tập trung theo phát động của Sở Nông nghiệp và PTNT. Hiện tại, trên đồng ruộng mức độ hoạt động và gây hại của chuột đã giảm đáng kể.  

* Dự báo trong vụ: Trên những diện tích lúa chưa thực hiện hoặc đã thực hiện diệt chuột nhưng chưa đảm bảo kỹ thuật, những nơi có mật độ chuột quá cao, chuột vẫn tiếp tục di chuyển, sinh sản và gia tăng số lượng từ giữa đến cuối vụ. Mức độ gây hại nhẹ đến trung bình, cục bộ ruộng gây hại nặng. Cần lưu ý diện tích gieo cấy ven làng, trang trại, ven đồi, đường lớn, chợ, khu vực trồng cỏ chăn nuôi, ... . Các huyện cần chú ý như: Thanh Ba, Hạ Hòa, TX Phú Thọ, Đoan Hùng, Phù Ninh, Lâm Thao, TP.Việt Trì, Cẩm Khê, .....

2. Bệnh đạo ôn lá:

* Hiện tại: Nguồn bệnh đã bắt đầu xuất hiện rải rác trên các trà lúa ở hầu hết các huyện, thành, thị, trên các giống: J02, TBR225, Thái Xuyên 111, một số giống nếp, Sin 98, .... Tỷ lệ bệnh phổ biến 0,01 - 0,06%; cao 0,1 - 0,8%; cục bộ ổ 1,5 - 4,2% (tại xã Lương Sơn, TT. Yên Lập huyện Yên Lập); diện tích nhiễm 0,1 ha (nhiễm nhẹ). Diện tích đã phòng trừ 0,1 ha.

* Dự báo: Trong tháng 3, không khí lạnh hoạt động không mạnh, nhưng hiện tượng sương mù nhẹ và mưa nhỏ, mưa phùn, ẩm độ không khí cao sẽ xuất hiện nhiều ngày, trời âm u thiếu sáng; mặt khác, cây lúa vừa được bón thúc đẻ nhánh, lá lúa mướt và mềm. Đây là điều kiện rất thuận lợi cho bệnh đạo ôn lá tiếp tục phát sinh, phát triển và lây lan nhanh trong thời gian tới, đặc biệt là cấy các giống mẫn cảm và các ổ bệnh của vụ trước; bệnh có thể gây cháy chòm, ổ nếu không phòng trừ kịp thời, đồng thời là nguồn gây hại trên cổ bông, cổ gié làm ảnh hưởng lớn đến năng suất đối với diện tích lúa trỗ trong tháng 4. Các huyện, thành, thị cần lưu ý, nhất là trên diện tích lúa chất lượng cao.

3. Bệnh khô vằn:

* Hiện tại: Bệnh đã xuất hiện rải rác trên Trà 1 ở các huyện, thành, thị và muộn hơn so với cùng kỳ năm trước.

* Dự báo: Bệnh khô vằn sẽ tiếp tục phát sinh, phát triển và gây hại, mức độ gia tăng nhanh và mạnh hơn khi lúa kết thúc đẻ nhánh chuyển giai đoạn đứng cái làm đòng trở đi. Bệnh hại nặng hơn trên ruộng cấy dày, bón thừa đạm, bón không cân đối.

4. Rầy các loại:

* Hiện tại: Đã xuất hiện rải rác tại các huyện, thành, thị. Mật độ phổ biến 4,0 - 16 con/m², cao 26 - 40 con/m² , phát dục chủ yếu là tuổi 3,4, trưởng thành. Chưa phát hiện Rầy lưng trắng và Rầy xanh đuôi đen (môi giới truyền bệnh virus).

* Dự báo: Rầy sẽ tiếp tục tích lũy mật độ, có xu hướng gia tăng nhanh về cuối vụ, cần chú ý từ trung tuần tháng 4 đến cuối tháng 5.

5. Các đối tượng khác: Bệnh sinh lý, ruồi đục nõn gây hại nhẹ.

II. ĐỀ XUẤT BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO PHÒNG TRỪ:

1. Nhận định cao điểm SVGH vụ Xuân 2024:

- Đợt 1: Cuối tháng 3 đến giữa tháng 4: Phòng trừ kịp thời các ổ đạo ôn lá. Tiếp tục chỉ đạo diệt chuột thường xuyên trên những diện tích cấy ở ven gò, trang trại, khu dân cư... vẫn có chuột gây hại sau đợt diệt chuột tập trung.

- Đợt 2: Thời gian từ giữa tháng 4 đến cuối tháng 5 (Đây là cao điểm chỉ đạo phòng trừ SVGH vụ Xuân), cần chú ý phòng trừ đạo ôn cổ bông, nhất là những diện tích đã nhiễm đạo ôn lá; phòng trừ kịp thời đối với sâu đục thân, rầy, bệnh khô vằn, bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn,...

2. Biện pháp chỉ đạo:

- Đề nghị UBND các huyện, thành, thị kiện toàn và đôn đốc Ban chỉ đạo sản xuất của địa phương, phòng/trạm chuyên môn đến cơ sở kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn chăm sóc, phòng trừ SVGH kịp thời có hiệu quả đảm bảo năng suất và an ninh lương thực trên địa bàn, cụ thể:

Thực hiện tốt văn bản số 138/SNN-TT&BVTV ngày 31 tháng 01 năm 2024 về việc phát động diệt chuột tập trung bảo vệ sản xuất vụ xuân 2024.

Tập huấn, tuyên truyền cho cán bộ khuyến nông cơ sở và bà con nông dân nhận biết các đối tượng gây hại trên cây lúa và cây trồng khác. Trước mắt trong tháng 3cần tập trung chỉ đạo chăm sóc đồng thời diệt chuột tập trung và phòng trừ các ổ bệnh đạo ôn lá.

Đẩy mạnh chăm sóc lúa và các cây trồng vụ Xuân theo hướng quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp (IPHM), quy trình an toàn. Trong canh tác lúa tuân thủ các biện pháp thâm canh lúa cải tiến (SRI) để giảm chi phí đầu vào, tăng năng suất, chất lượng lúa gạo.

- Chi cục giao Phòng Kỹ thuật nghiệp vụ, Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật các huyện, thành, thị tiếp tục theo dõi các đối tượng gây hại trên cây trồng vụ xuân, bám sát đồng ruộng, điều tra, dự tính, dự  báo chính xác về quy mô, mức độ và vùng gây hại với từng đối tượng, ra thông báo hàng tuần, tham mưu, đề xuất biện pháp chỉ đạo phòng trừ SVGH kịp thời có hiệu quả đảm bảo an toàn cho sản xuất, trrước mắt điều tra và thu mẫu Rầy xanh đuôi đen, Rầy lưng trắng để phân tích, giám định nguồn virus (gây bệnh vàng lụi và lùn sọc đen) để có biện pháp khoanh vùng chỉ đạo kịp thời không để lây lan trên diện rộng.

Chi cục Trồng trọt và BVTV trân trọng thông báo và đề nghị UBND các huyện, thành, thị quan tâm chỉ đạo./.

               Ảnh: Cán bộ kỹ thuật tổng điều tra sâu bệnh đầu vụ tại xã Thanh Vinh - Thị xã Phú Thọ