Cán bộ kỹ thuật Chi cục BVTV hướng dẫn cán bộ khuyến nông và nông dân xã Thạch Khoán – huyện Thanh Sơn phối trộn mồi bả diệt chuột tập trung

Phú Thọ là tỉnh trung du, miền núi, diện tích gieo trồng thường đan xen với đồi rừng, khu dân cư, là điều kiện thích hợp cho chuột sinh sản và gây hại trong sản xuất nông nghiệp và đời sống nhân dân. Trong những năm qua, trên địa bàn tỉnh, các khu, cụm công nghiệp, bến bãi và các nhà máy phát triển không ngừng cả về số lượng và quy mô hoạt động. Nhà máy ra đời đồng nghĩa với việc kho dự trữ hàng hóa ra đời, đây là điều kiện tối ưu dẫn đến sự phát triển nhanh không ngừng của loài chuột. Vì vậy, công tác chỉ đạo diệt chuột phải được tiến hành thường xuyên, quyết liệt và tập trung để bảo vệ mùa màng và sức khỏe nhân dân.

Năm 2018, căn cứ tình hình thực tế sản xuất, Sở Nông nghiệp và PTNT đã phát động đợt diệt chuột tập trung trong vụ xuân từ ngày 25/02/2018 đến ngày 15/3/2018. Đợt diệt chuột tập trung này đã đạt dược những kết quả quan trọng để bảo vệ năng suất cây trồng trên địa bàn tỉnh. Chúng ta cùng phân tích, đánh giá lại kết quả như sau:

* Về công tác chỉ đạo, triển khai:

- Ở tỉnh: Sở Nông nghiệp và PTNT đã ban hành văn bản số 191/SNN-BVTV ngày 07 tháng 02 năm 2018 về công tác chỉ đạo, tổ chức diệt chuột tập trung vụ xuân 2018. Ngoài ra, công tác chỉ đạo, hướng dẫn tổ chức diệt chuột còn được quan tâm, lồng ghép trong các báo cáo tiến độ và chỉ đạo sản xuất hàng kỳ của Sở gửi các huyện, thành, thị. Đồng thời, Sở Nông nghiệp và PTNT chỉ đạo Chi cục Bảo vệ thực vật ban hành phương án bảo vệ thực vật vụ xuân 2018; các thông báo sâu bệnh định kỳ hàng tuần, tháng, trong đó có hướng dẫn kỹ thuật cụ thể đối với từng dịch hại. Triển khai 3 mô hình diệt chuột tập trung với quy mô toàn xã (200 ha/mô hình) tại: Tiên Kiên - Lâm Thao, Phúc Khánh - Yên Lập, Thạch Khoán - Thanh Sơn; xây dựng 01 chuyên mục kỹ thuật diệt chuột tập trung vụ xuân, 02 phóng sự về tăng cường bảo vệ sản xuất vụ xuân phát trên Đài PTTH tỉnh; 01 bài về tuyên tuyền, hướng dẫn kỹ thuật diệt chuột đăng trên Website Sở và Chi cục.

- Ở huyện: Các huyện, thành, thị đều rất quan tâm, ra văn bản chỉ đạo, phát động diệt chuột tập trung, giao cho UBND các xã, phường, thị trấn, các ban ngành, đoàn thể, huy động mọi lực lượng tham gia diệt chuột, đã có 09 huyện, thành phố trích ngân sách chi mua thuốc diệt chuột hỗ trợ cho chiến dịch diệt chuột tập trung (Cẩm Khê, Hạ Hòa, Thanh Sơn, Việt Trì, Thanh Thủy, Đoan Hùng, Tân Sơn, Phù Ninh, Lâm Thao). Hầu hết các huyện, thành, thị đều chỉ đạo viết tin, bài tuyên truyền gửi các xã, thị trấn đọc trên đài truyền thanh của huyện, xã về các biện pháp kỹ thuật tổng hợp diệt chuột. Có 04 huyện đưa tin, phóng sự phát trên Đài PTTH tỉnh tuyên truyền về công tác diệt chuột. Trạm BVTV các huyện, thành, thị đã phối hợp cùng với các phòng, ban chuyên môn ở huyện chỉ đạo, hướng dẫn các xã tổ chức các đợt diệt chuột tập trung; tổ chức 951 lớp tập huấn cho 63.740 lượt người về các biện pháp kỹ thuật diệt chuột.

- Ở xã: Có 273/277 xã, phường, thị trấn triển khai phát động chiến dịch diệt chuột tới các ban ngành, đoàn thể, các khu đội sản xuất, các hộ gia đình. Chỉ đạo tổ Khuyến nông cơ sở, HTX dịch vụ tổ chức phối hợp với cơ quan chuyên môn của huyện tổ chức các lớp tập huấn cho nông dân về các biện pháp diệt chuột. Tuyên truyền được 2.693 buổi phát thanh trên hệ thống truyền thanh cơ sở. Có 112 xã và 12 hợp tác xã dịch vụ của 13 huyện, thành, thị hỗ trợ kinh phí mua bả chuột sinh học, thuốc diệt chuột hóa học, thóc mồi để tổ chức diệt chuột.

* Về kết quả diệt chuột:

Các biện pháp diệt chuột tập trung được sử dụng chủ yếu là đánh bắt thủ công bằng các loại bẫy, hun khói, đào bắt, soi đèn; sử dụng đàn mèo hiện có; thực hiện đặt bả sinh học và hóa học. Theo thống kê, toàn tỉnh đã diệt được 696.521 con chuột bằng biện pháp thủ công. Đàn mèo tiếp tục được duy trì, nhân nuôi với số lượng hiện có là 116.637 con. Lượng thuốc trừ chuột sinh học được sử dụng là 603 kg (trong đó hỗ trợ từ ngân sách 10,7 kg); lượng thuốc hóa học sử dụng là 2.523,7 kg (trong đó hỗ trợ từ ngân sách 1.136,16 kg). Tổng số tiền chi hỗ trợ diệt chuột là 1.603.511.700 đồng (Trong đó cấp tỉnh 139.500.000 đồng, cấp huyện 898.135.000 đồng, cấp xã 360.968.700 đồng, nông dân tự đóng góp 204.908.000 đồng).

Qua đợt diệt chuột tập trung cho thấy hầu hết diện tích lúa, màu được bảo vệ an toàn, tỷ lệ hại và chỉ số hoạt động của chuột trên đồng ruộng là rất thấp so với trung bình nhiều năm và cùng kỳ năm trước (Diện tích bị chuột hại sau chiến dịch là 97,6 ha chủ yếu nhiễm nhẹ; tỷ lệ dảnh hại phổ biến 0,4 - 1,0%, cao 2,0 - 3,3%). Đợt diệt chuột tập trung được nông dân tích cực hưởng ứng và đánh giá cao.

* Đánh giá chung:

Đợt diệt chuột tập trung năm nay có sự chỉ đạo quyết liệt của Cấp ủy, Chính quyền từ tỉnh đến cơ sở, sự hỗ trợ kinh phí của địa phương; sự nỗ lực tham gia, ủng hộ của nhân dân toàn tỉnh đã làm giảm thiểu đáng kể tác hại của chuột đối với tài sản và mùa màng. Một số xã xây dựng kế hoạch và tổ chức chỉ đạo, triển khai tốt như: Thị trấn  Sông Thao, xã Phương Xá, Cát Trù, Điêu Lương huyện Cẩm Khê; xã Ấm Hạ, Y Sơn, Hương Xạ, Yên Kỳ huyện Hạ Hòa; Thị trấn Thanh Sơn, xã Thạch Khoán, Sơn Hùng, Tinh Nhuệ, Tân Minh huyện Thanh Sơn; Thị trấn Thanh Thủy, xã Thạch Đồng, Bảo Yên, Trung Nghĩa huyện Thanh Thủy; xã Phúc Khánh, huyện Yên Lập; xã Tiên Kiên, huyện Lâm Thao.

Bên cạnh đó, có sự tích cực tham gia của các cơ quan thông tin tuyên truyền cấp tỉnh, huyện, xã nên các chủ trương chỉ đạo, các biện pháp kỹ thuật được tuyên truyền, phổ biến kịp thời đến nông dân góp phần thực hiện tốt đợt diệt chuột tập trung trên toàn tỉnh.

Tuy nhiên, do có một số phường không có diện tích gieo cấy lúa nên không xây dựng kế hoạch và tổ chức diệt chuột. Một số huyện, xã chưa bố trí được nguồn kinh phí diệt chuột nên việc diệt chuột chưa được tiến hành tập trung, đồng loạt. Công tác diệt chuột ở một số huyện triển khai chậm. Một số cơ sở chưa huy động được cộng đồng tham gia đánh chuột nên kết quả diệt chuột chưa cao; vẫn còn một bộ phận nông dân tiến hành cắm vè, làm hình nộm, quây nilon, … để ngăn ngừa và xua đuổi chuột mà không sử dụng bẫy bắt nên không có tác dụng; một số địa phương chỉ đạo diệt chuột ngoài đồng nhưng không diệt chuột trong khu dân cư, kho tàng, cụm công nghiệp, trang trại nên sau đợt diệt chuột tập trung, chuột vẫn tiếp tục di chuyển gây hại rải rác.

Do đó, ngoài các đợt chỉ đạo diệt chuột tập trung trên quy mô toàn tỉnh, các địa phương cần tiếp tục chỉ đạo tổ Khuyến nông cơ sở và nông dân tích cực kiểm tra đồng ruộng, phát hiện và diệt chuột thường xuyên bằng các biện pháp tổng hợp, phòng trừ triệt để các ổ sâu bệnh hại bảo vệ an toàn cho sản xuất./.

Phan Văn Đạo

Chi cục trưởng Chi cục BVTV Phú Thọ