Hiện nay, trà lúa xuân trung đang trong giai đoạn chín sữa - chín sáp, trà lúa xuân muộn đang làm đòng - trỗ bông. Cây lúa sinh trưởng và phát triển tốt, chỉ còn một thời gian ngắn nữa là bước vào thu hoạch lúa xuân sớm. Tuy nhiên, thời tiết trong kỳ vừa qua liên tục có mưa, mưa phùn kéo dài, nhiệt độ thấp, trời thiếu nắng là điều kiện thuận lợi cho một số đối tượng sâu bệnh tiếp tục phát sinh, phát triển và gây hại. Qua điều tra dịch hại Tuần 16, Chi cục Trồng trọt và BVTV thông báo kết quả tình hình dịch hại, dự báo 7 ngày tới và đề xuất các biện pháp phòng trừ như sau:

I/ TÌNH HÌNH DỊCH HẠI VÀ DỰ BÁO 7 NGÀY TỚI:

1. Bệnh đạo ôn:

* Hiện tại: Nguồn bệnh đạo ôn lá tiếp tục duy trì và gây hại rải rác tại các huyện, thành, thị. Một số ổ điểm, ruộng đã xuất hiện đạo ôn cổ bông, gié với tỷ lệ bệnh hại là 0,2 - 0,7%, cao 2,0 - 4,8%, cá biệt ổ, ruộng 15 - 20% (tại xã Kim Đức - Việt Trì, Trung Thịnh - Thanh Thủy; Lương Sơn - Yên Lập). Diện tích nhiễm 1,46 ha (Chủ yếu nhiễm nhẹ).

* Dự báo: Trong kỳ tới, điều kiện thời tiết tiếp tục diễn biến phức tạp, trời có mưa phùn, ẩm độ không khí cao, đêm và sáng trời se lạnh, bệnh tiếp tục phát sinh, phát triển và gây hại trên lá, lây lan trên cổ bông, gié đối với diện tích lúa đã và đang trỗ. Trên những ruộng lúa xung quanh ổ bệnh, có thể bị bạc bông hoàn toàn do bệnh phát tán, lây lan, gây hại trên cổ bông, gié lúa nếu không được phòng trừ kịp thời. Những vùng có nguy cơ cao cần chú ý phòng trừ như: Trung Thịnh, Đồng Luận, Bảo Yên, Đoan Hạ - huyện Thanh Thủy, Lương Sơn, Mỹ Lung, Thị trấn Yên Lập - huyện Yên Lập, Kim Đức - TP. Việt Trì, Mai Tùng - huyện Hạ Hoà, Cấp Dẫn - huyện Cẩm Khê…; trên các giống lúa nếp, J02, TBR225, Thiên ưu 8, một số giống lúa lai…, vùng lúa chất lượng gieo cấy tập trung.

2. Bệnh khô vằn:

* Hiện tại: Bệnh phát sinh và gây hại ở hầu hết các huyện, thành, thị. Tỷ lệ bệnh phổ biến 1,6 - 8,1%, cao 14,8 - 28%, cục bộ 31,5 - 48% (Lâm Thao, Hạ Hòa,Tam Nông, Thanh Ba, Cẩm Khê, Đoan Hùng, Thanh Thủy). Diện tích nhiễm 5.691,3 ha (Nhiễm nhẹ 3.603 ha, trung bình 2.010 ha, nặng 78,3 ha (Lâm Thao, Hạ Hòa). Diện tích đã phòng trừ 2.187,7 ha.

* Dự báo: Bệnh tiếp tục phát triển, lây lan và gây hại, nhất là trên diện tích lúa đang làm đòng đến chín sữa. Mức độ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ hại nặng trên những ruộng lúa rậm rạp, bón nhiều đạm và bón phân không cân đối, bón phân muộn.

3. Rầy các loại:

* Hiện tại: Rầy gây hại rải rác tại một số huyện, thành, thị. Mật độ rầy phổ biến 50 - 240 con/m², cao 320 - 800 con/m², cục bộ 1.100 - 3.000 con/m² (Thanh Ba, Lâm Thao, Yên Lập); Mật độ trứng rầy phổ biến 18 - 84 ổ/m², cao 110 - 420 ổ/m², cục bộ 600 - 800 ổ/m² (Thanh Ba). Diện tích nhiễm 200,7 ha (Nhiễm nhẹ 170,2 ha, trung bình 26,1 ha, nặng 4,4 ha (xã Đồng Xuân, Mạn Lạn  - Thanh Ba). Diện tích nhiễm trứng rầy 82,7 ha (Nhiễm nhẹ 22 ha, trung bình 60,7 ha) tại huyện Thanh Ba.

* Dự báo: Rầy lứa 3 nở và gây hại trên các trà lúa, mức độ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ ổ nặng, có thể gây cháy chòm, cháy ổ vào cuối tháng 4 khi lúa chuyển giai đoạn chín sáp. Các huyện cần chú ý: Thanh Ba, Lâm Thao, Việt Trì, Đoan Hùng, Yên Lập,....

4. Bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn:

* Hiện tại: Bệnh phát sinh và gây hại rải rác tại một số huyện, thành, thị; tỷ lệ bệnh phổ biến 1,6 - 5,7%, cao 8,0 - 16,8%, cục bộ 20 - 30% (xã Vĩnh Lại, Bản Nguyên - Lâm Thao). Diện tích nhiễm 35,3 ha (Chủ yếu nhiễm nhẹ); diện tích đã phòng trừ 28,3 ha.

* Dự báo: Trong kỳ tớii, điều kiện trời có mưa rào kèm theo dông lốc,  bệnh sẽ tiếp tục phát triển, lây lan nhanh và gây hại bộ lá đòng. Mức độ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ hại nặng trên các ruộng xanh tốt, lá rậm rạp, nhất là trên diện tích đã xuất hiện nguồn bệnh.

5. Ngoài ra: Châu chấu tre nở rải rác; Sâu đục thân, bọ xít, chuột tiếp tục gây hại cục bộ.

 II/ ĐỀ XUẤT BIỆN PHÁP PHÒNG TRỪ:

 1. Bệnh đạo ôn: Khi phát hiện ruộng bị bệnh phải phòng trừ ngay. Những diện tích đã nhiễm đạo ôn lá, khi lúa trỗ thấp tho đến trỗ hoàn toàn cần phòng trừ đạo ôn cổ bông bằng các loại thuốc có trong danh mục, ví dụ như: Fu-army 30WP, 40EC, Filia 525SE, Ka-bum 650WP, Funhat 40WP,.... Nếu ruộng bị nặng cần phải phun kép (2 lần), lần 1 cách lần 2 khoảng 5 ngày, phun kỹ cho thuốc tiếp xúc đều trên lá, trên cổ bông, tuyệt đối không phun thuốc BVTV kèm với phân bón qua lá.

2. Bệnh khô vằn: Khi ruộng lúa nhiễm bệnh có tỷ lệ dảnh hại trên 20%, tiến hành phun trừ bằng các loại thuốc có trong danh mục, ví dụ: Chevin 5SC, Valicare 8SL, Lervil 50SC, Jinggangmeisu 3SL, Valivithaco 5SL,...), pha và phun theo hướng dẫn kỹ thuật trên bao bì.

3. Rầy các loại: Khi phát hiện ruộng lúa có mật độ rầy trên 1.500 con/m² (30 - 40 con/khóm) cần tiến hành phòng trừ bằng các loại thuốc trừ rầy đã được đăng ký trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam, ví dụ: Chersieu 75 WG, Excel Babsac 600 EC, Superista 25 EC, Nibas 50 EC, .... Nếu lúa đã trắc xanh thì cần phải rẽ băng từ 0,8 - 1m phun kỹ vào gốc lúa.

4. Bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn: Sau mưa dông, cần kiểm tra ngay đồng ruộng. Nếu phát hiện ruộng chớm bị bệnh, cần phun phòng trừ ngay bằng các thuốc đã được đăng ký trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam (Ví dụ: Starwiner 20WP, Kamsu 2SL, Xanthomix 20WP, Sasa 25WP...). Những ruộng bị bệnh nặng cần phun kép (2 lần cách nhau 5 ngày).

Lưu ý: (Đối với diện tích lúa đang trỗ thì cần phun thuốc vào trước 8h sáng và sau 16h chiều).

5. Ngoài ra: Cần tiếp tục theo dõi chặt chẽ  các ổ sâu đục thân, bọ xít và các đối tượng khác trên cây trồng để có biện pháp chỉ đạo phòng trừ kịp thời.

Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Phú Thọ thông báo và kính đề nghị UBND các huyện, thành, thị quan tâm chỉ đạo./.