I. TÌNH HÌNH SÂU BỆNH VÀ DỰ BÁO:

1. Sâu đục thân 2 chấm:

* Hiện tại: Bướm lứa 4 đã ra rộ, di chuyển và đẻ trứng trên các trà lúa tại huyện Phù Ninh, Việt Trì, Lâm Thao, Đoan Hùng, Hạ Hòa. Mật độ bướm trung bình 0,1 - 0,3 con/m², cao 0,5 - 0,7 con/m², cục bộ 6 - 7 con/m² (Việt Trì); mật độ trứng trung bình 0,1 - 0,2 ổ/m², cao 0,5 - 0,6 ổ/m², cục bộ 2 - 3 ổ/m²(Việt Trì). Diện tích nhiễm trong kỳ là 919,2 ha, trong đó nhiễm nặng 40,8 ha, diện tích đã phòng trừ 784 ha/900 ha dự kiến (Đạt 87,1%). Trên diện tích chưa được phòng trừ, sâu non bắt đầu nở và gây dảnh héo, tỷ lệ dảnh hại trung bình 0,1 - 0,5%, cao 1,6 - 2,1%, cục bộ 5,6% (Việt Trì).

* Dự báo: Trên diện tích chưa phòng trừ, sâu non tiếp tục nở và gây dảnh héo trên các trà lúa trong thời gian tới; mức độ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ hại nặng nếu không phòng trừ kịp thời. Các huyện cần chú ý: Việt Trì, Phù Ninh, Lâm Thao,...

2. Bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn:

* Hiện tại: Sau mưa giông, bệnh đã phát sinh, lây lan và gây hại rải rác trên các trà lúa thuộc huyện Lâm Thao, Việt Trì, Phù Ninh, Hạ Hòa,...; mức độ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ hại nặng. Tỷ lệ lá hại trung bình 0,6 - 1,2%, cao 3,4 - 4,2%, cục bộ 8,0 - 10,7%, cá biệt 50% (Việt Trì). Diện tích nhiễm trong kỳ là 284,5 ha, trong đó nhiễm nặng 5,3 ha, diện tích đã phòng trừ 284,5 ha (Đạt 100% diện tích nhiễm). Trên diện tích đã phòng trừ bệnh đã dừng phát triển.

* Dự báo: Trong điều kiện thời tiết có mưa bão, giông lốc, bệnh tiếp tục phát triển, lây lan nhanh và gây hại mạnh trên trà lúa mùa sớm giai đoạn làm đòng, mùa trung giai đoạn cuối đẻ - làm đòng; mức độ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ hại nặng trên các ruộng xanh tốt, lá rậm rạp, nhất là trên các diện tích đã xuất hiện nguồn bệnh. Các huyện, thành, thị cần lưu ý: Lâm Thao, Việt Trì, Phù Ninh, Hạ Hòa...

3. Sâu cuốn lá nhỏ:

* Hiện tại:

- Trên trà sớm: Bướm lứa 6 đang ra rộ từ ngày 10/8, bắt đầu di chuyển và đẻ trứng; mật độ trung bình 1 - 2 con/m², cao 4 - 5 con/m², cục bộ 7 - 8 con/m² (Cẩm Khê, Thanh Thủy, Thanh Ba, Hạ Hòa, Tam Nông, Yên Lập, Đoan Hùng, Lâm Thao), cá biệt 10 - 15 con/m² (Cẩm Khê, Thanh Thủy, Thanh Ba, Hạ Hòa); mật độ trứng trung bình 15 - 24 quả/m², cao 32 - 40 quả/m², cục bộ 60 - 80 quả/m² (Thanh Ba, Thanh Thủy, Tam Nông, Phù Ninh, Việt Trì), cá biệt 120 - 200 quả/m² (Thanh Ba, Thanh Thủy).

- Trên trà trung: Sâu non bắt đầu chuyển lứa; mật độ trung bình 2 - 4 con/m², cao 8 - 16 con/m²; phát dục chủ yếu: Tuổi 5, nhộng. Bướm bắt đầu ra rải rác, mật độ trung bình 0,5 - 1 con/m², cao 3 - 4 con/m², cục bộ 6 - 7 con/m² (Cẩm Khê, Hạ Hòa, Thanh Ba, Tân Sơn), cá biệt 10 - 15 con/m² (Cẩm Khê); mật độ trứng trung bình 8 - 16 quả/m², cao 24 - 32 quả/m², cục bộ 50 - 80 quả/m² (Cẩm Khê, Hạ Hòa, Tân Sơn, Lâm Thao).

* Dự báo: Bướm lứa 6 tiếp tục ra rộ, di chuyển và đẻ trứng trên các trà lúa. Sâu non sẽ nở rộ từ ngày 17/8/2016 trở đi và gây hại mạnh từ giữa đến cuối tháng 8 trên trà lúa mùa sớm giai đoạn làm đòng - trỗ, mùa trung giai đoạn cuối đẻ - làm đòng; mức độ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ hại nặng có thể gây trắng lá hoàn toàn nếu không phòng trừ kịp thời. Dự kiến tổng diện tích nhiễm cần phòng trừ khoảng 9.160 ha (Trà sớm 4.110 ha, Trà trung 5.050 ha). Các huyện có diện tích nhiễm nhiều cần chú ý: Cẩm Khê, Tam Nông, Yên Lập, Thanh Ba,...

4. Đối tượng khác: Chuột gây hại cục bộ; bệnh khô vằn, bệnh sinh lý gây hại nhẹ đến trung bình; rầy các loại, châu chấu,... gây hại nhẹ.

II. BIỆN PHÁP KỸ THUẬT PHÒNG TRỪ:

- Sâu đục thân: Áp dụng biện pháp thủ công bẫy đèn bắt bướm, ngắt ổ trứng. Khi phát hiện ruộng lúa có mật độ trưởng thành cao trên 0,3 con/m² hoặc ổ trứng cao trên 0,3 ổ/m² cần tiến hành phòng trừ bằng các thuốc trừ sâu đục thân đã được đăng ký trong Danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam (Ví dụ: Victory 585EC, Nicata 95SP, Rigell 800 WG, Wavotox 585EC, F16 600EC,...) pha và phun theo hướng dẫn trên bao bì.

Thời gian phun thuốc phòng trừ sâu đục thân lứa 4 cần xong trước ngày 14/8/2016.

* Lưu ý: Sau phun 3 - 5 ngày cần kiểm tra lại, nếu ruộng vẫn còn mật độ vượt ngưỡng nêu trên cần phun phòng trừ ngay. Ruộng có mật độ trưởng thành cao trên 1 con/m² hoặc ổ trứng cao trên 1 ổ/m²  cần phun kép 2 lần, cách nhau 3 - 5 ngày.

- Bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn: Sau mưa giông tiến hành kiểm tra đồng ruộng ngay, khi phát hiện ruộng chớm bị bệnh, cần phun phòng trừ bằng các loại thuốc trừ bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn đã được đăng ký trong Danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam (Ví dụ: Starwiner 20WP, Kamsu 2SL, Xanthomix 20WP, Sasa 25WP, ...). 

- Sâu cuốn lá: Tăng cường kiểm tra đồng ruộng, kết hợp áp dụng các biện pháp thủ công để bắt giết trưởng thành và sâu non. Khi ruộng lúa có mật độ sâu cao trên 20 con/m² cần tiến hành phòng trừ bằng các loại thuốc trừ sâu cuốn lá đã được đăng ký trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam (Ví dụ: Clever 300WG, Hd-Fortuner 150EC, Dylan 10WG, Rigell 800WG, Emagold 6.5WG, Tasieu 5WG, Alocbale 40EC, F16 600EC, Virtako 40WG,...), pha và phun theo hướng dẫn trên bao bì.

Thời gian phun thuốc trên trà mùa sớm tốt nhất từ ngày 17/8 - 23/8/2016; trà trung có thể muộn hơn 3 - 5 ngày.

Ngoài ra: Cần thường xuyên theo dõi và phòng trừ kịp thời bệnh khô vằn, bệnh sinh lý, rầy các loại, …; tích cực diệt chuột bằng các biện pháp tổng hợp, thu gom triệt để bao bì thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng để dúng nơi quy định./.